niedobrze wyglądasz

- projekt jest niedobrze realizowany the project isn’t being implemented properly

- niedobrze zrozumiałeś tekst you’ve misunderstood the text

- niedobrze wyglądasz you don’t look (too) good a. well

- biedny pies niedobrze słyszy the poor dog doesn’t hear (too) well

- w firmie dzieje się niedobrze things aren’t going well for the firm

- to się dla ciebie niedobrze skończy you’re headed for trouble

- ojczym traktował ją niedobrze her stepfather treated her badly

- dlaczego niedobrze mu życzysz? why are you so hostile towards him?

- niedobrze wypaść na egzaminie to not do well in the exam

■ niedobrze mi I don’t feel (too) good

- po tych gruszkach/czekoladkach zrobiło mi się niedobrze those pears/chocolates made me feel sick

- po tym sutym obiedzie zrobiło mi się niedobrze I didn’t feel too good after that heavy meal

- z nim/nią jest niedobrze he’s/she’s not doing well, he’s/she’s in bad condition

- niedobrze z tobą, chyba naprawdę się zakochałeś żart. what a state you’re in – you must really be in love żart.

* * *

* * *

1. (= nie tak, jak trzeba) wrong, wrongly, badly; mieć niedobrze w głowie have a screw loose.

2. (= niezdrowo) unwell, sickly; niedobrze mi I feel sick; czuć się niedobrze feel unwell l. sick.

3. (= nieprzychylnie) unkindly; niedobrze mu z oczu patrzy he doesn't look like a good person.

4. (= niepomyślnie) badly; niedobrze z nim he is in trouble; to się niedobrze skończy it's going to end badly; niedobrze to wygląda it looks pretty bad.

5. (= nieprzyjemnie) not well, badly; coś niedobrze pachnie przen. sth stinks, sth is not right.

- uczyć się źle to be a poor learner

- źle coś zrozumieć to misunderstand sth

- źle przygotowani zawodnicy poorly prepared competitors

- źle pojęta solidarność solidarity wrongly understood

- źle wybrać kierunek studiów to choose the wrong university course

- źle wywiązywać się ze swoich obowiązków to carry out one’s obligations in an unsatisfactory manner

- źle wychowany/ułożony ill-bred/-mannered

- źle wyglądać to look ill a. unwell

- źle odżywiane dziecko a poorly fed child

- źle płatna praca a badly a. poorly paid job

- źle odnosić się do pracowników to treat one’s subordinates badly

- źle się prowadzić to conduct oneself badly

- kobieta/dziewczyna źle się prowadząca a girl/woman of ill repute

- mówić o kimś źle to speak badly a. ill of sb

- takie zachowanie źle o tobie świadczy such behaviour does you little credit

- być źle przyjętym przez kogoś to be badly received by sb

- być źle usposobionym do czegoś/kogoś to be ill-disposed to(wards) sth/sb

- źle traktował kolegów he treated his friends badly

- źle się czuła w jego towarzystwie she felt uncomfortable in his company

- takie zabawy mogą się źle skończyć fun and games like that can end up badly

- moje sprawy źle się układają my affairs aren’t going too well

■ źle z nim/z nią pot. he/she is in a bad way pot.

- i tak źle, i tak niedobrze pot. ≈ if it’s not one thing it’s another pot.

* * *

comp gorzej; adv

* * *

gorzej

1. (= niedobrze) badly, wrongly, improperly, ill; być źle wychowanym be bad l. ill mannered; be mannerless; have no manners; źle się zachowywać misbehave/misconduct; be rude; bardzo źle o czymś świadczyć be an indictment of sth; mieć źle w głowie pot. be nuts; be crazy; be out of one's mind; źle się sprzedawać sell badly; źle się zacząć get off to a bad start; źle zacząć ( znajomość) get off the wrong foot; źle coś zrozumieć misunderstand l. misinterpret l. misapprehend sth; take sth in ill part; nie zrozum mnie źle don't get me wrong; źle dobrany (o osobach, rzeczach) ill-assorted, mismatched; źle skrywany (o żalu, pogardzie) ill-disguised; źle wymawiać mispronounce; źle stosować misapply; źle ocenić (sytuację, odległość, osobę) misjudge; źle rozegrać ( sytuację) mishandle; źle coś widzieć (np. scenę z góry) have a bad view of sth; być źle ubranym be badly dressed; look dowdy; źle działać ( o urządzeniu) perform badly; źle zaprojektowany badly designed.

2. (= słabo, mizernie) poorly, badly; źle się czuć feel bad l. awful l. unwell; źle wyglądać look bad l. awful; z kimś jest źle sb is in a serious condition; źle odżywiony ill nourished, malnourished; źle sytuowany badly off.

3. (= mało) badly, insufficiently; źle zarabiać be badly paid; źle opłacany ( o pracowniku) underpaid.

4. (= nieuczciwie) źle się prowadzić have a bad reputation; źle mu z oczu patrzy pot. (= nie budzi zaufania) he doesn't inspire confidence.

5. (= negatywnie, niekorzystnie) badly, poorly; mówić o kimś źle speak badly l. evil of sb; źle kogoś nastrajać put sb in a bad mood; źle na czymś wyjść lose out on sth.

6. (= nieżyczliwie) źle traktować maltreat, ill-treat, mistreat, abuse (sb); treat sb badly; źle komuś życzyć wish sb ill; bear malice to sb; nie życzyć komuś źle bear sb no malice; źle wróżyć augur badly.

7. (= nieprzyjemnie, ciężko, smutno) hard, sadly; źle mi bez ciebie I feel so bad l. sad without you; czuję się źle w jego towarzystwie I don't feel comfortable in his company; I don't feel at ease when he is around.

8. (= niepomyślnie) badly; komuś źle poszło na egzaminie sb did badly in an exam; źle się komuś powodzi sb is doing badly; źle trafiłeś it's not the right time l. moment; on źle skończy he will come to no good; he will come to a bad l. sticky end; źle się skończyć come to grief l. a bad end l. no good; źle na tym wyjdziesz you will lose on it; źle się komuś przysłużyć do sb a bad service.

9. ( o niepomyślnej sytuacji) badly, bad; źle z nami we're done for; oj, źle! too bad!; gorzej niż źle worse than bad; nie tak źle not too bad; gorzej już być nie może it can't be worse than that; things have gone from bad to worse; i tak źle, i tak niedobrze we are in a cleft stick.

- pokiwać głową to nod (one’s head)

- pokręcić a. potrząsnąć głową to shake one’s head

- pochylać głowę to bow one’s head

- podnosić głowę to raise one’s head; przen. to rebel, to revolt

- ból głowy a headache

- cierpieć na ból głowy to have a headache

- głowa mi/jej pęka a. puchnie od hałasu/waszego gadania all the noise/your chatter is giving me/her a splitting headache

- włożyć czapkę na głowę to put a cap on

- chodzić z gołą a. odkrytą głową to go bareheaded

- głową naprzód [upaść, skoczyć] headlong, head first

- od stóp do głów from head to toe a. foot

- zmierzyć kogoś wzrokiem od stóp do głów to look sb up and down, to look sb over from head to foot

- ubrana na czerwono od stóp do głów dressed in red from head to toe

- przerastać kogoś o głowę (być wyższym) to be a head taller than sb; przen. to be head and shoulders above sb

- głowa ci/mu się kiwała (ze zmęczenia) you were/he was nodding off; (od alkoholu) you were/he was tipsy

- krew uderzyła mu/jej do głowy the blood rushed to his/her head

- kręciło się jej/mi w głowie she/I felt dizzy, her/my head was spinning

- szumiało mu w głowie his head was spinning a. whirling

- leje mi się na głowę my roof leaks

- (mieć) dach nad głową (to have) a roof over one’s head

- z głowy (z pamięci, bez sprawdzania) from memory

- chodzi mi po głowie myśl a. pomysł, żeby zmienić pracę I’ve been toying with the idea of changing jobs

- siedzieć komuś w głowie [myśl, wydarzenie] to be on sb’s mind, to weigh on sb’s mind

- ten problem od tygodnia siedzi mi w głowie I haven’t been able to get my mind off the problem all week

- nie mieścić się komuś w głowie to be unbelievable a. incredible, to boggle sb’s mind

- nie mieści mi się w głowie, jak mogłeś zapomnieć o jej urodzinach I can’t believe you forgot her birthday

- nie postać komuś w głowie [myśl, pomysł] to not occur to sb, to not enter sb’s mind a. head

- nawet w głowie mi nie postało, żeby się jej sprzeciwiać it never even occured to me to contradict her

- nic mi nie przychodzi do głowy nothing comes to mind, I can’t think of anything

- nie przyszło jej do głowy, żeby do niego zadzwonić a. że powinna do niego zadzwonić it didn’t occur to her to phone him a. that she ought to phone him

- przelecieć a. przemknąć komuś przez głowę [myśl, pomysł] to cross sb’s mind

- przeleciało a. przemknęło mu przez głowę, żeby do nich napisać the idea of writing to them crossed his mind

- wchodzić/nie wchodzić komuś do głowy [nauka, przedmiot szkolny] to come/to not come easily to sb

- daty zawsze łatwo wchodziły jej do głowy she’s always had a good head for dates

- języki obce łatwo wchodzą mu do głowy he picks up foreign languages easily, foreign languages come easily to him

- matematyka w ogóle nie wchodzi mi do głowy I have no head for maths

- wylecieć komuś z głowy to slip sb’s mind

- wszystko, czego się uczyłem, na egzaminie wyleciało mi z głowy I’d studied really hard, but during the exam my mind went blank, everything that I’d learned went out of my head during the exam

- wyleciało mi z głowy, że miałam pojechać po niego na lotnisko I was supposed to pick him up at the airport but it completely slipped my mind

- kłaść a. wbijać coś komuś w głowę a. do głowy to hammer sth into sb’s head

- kłaść a. pakować coś komuś łopatą do głowy to cram sth into sb’s head

- kręcić a. mącić a. mieszać komuś w głowie to mix sb up; to do sb’s head in GB pot.

- miałam/miał/miała pustkę w głowie my/his/her mind went blank

- mieć mętlik w głowie to be all mixed up

- moja w tym głowa, żeby… it’s up to me to…

- mieć coś z głową to be off one’s head

- mieć dobrze w głowie to be sensible

- mieć głowę do czegoś to have a (good) head for sth [matematyki, interesów]

- mieć głowę zajętą czymś/kimś to be preoccupied with sth/sb

- mieć spokojną głowę to have nothing to worry about

- mieć wolną głowę to have a clear head a. mind

- miesza a. mąci a. plącze mi/jej się w głowie I’m/she’s confused a. mixed up

- nabić a. zaprzątnąć sobie głowę czymś to stuff one’s head with sth

- nie mam teraz głowy do tego I’ve got too many other things on my mind to think about that right now

- robić coś z głową/bez głowy to use/to not use one’s head a. one’s common sense when doing sth

- wyjazd na wycieczkę zaplanowany z głową/zupełnie bez głowy a well-/thoughtlessly planned trip

- zaświtać komuś w głowie [myśl, pomysł] to dawn on sb

- już mi coś zaczęło świtać w głowie I was beginning to get the idea

- rozjaśniło mi/mu się w głowie it became clearer to me/him

- po rozmowie z matką rozjaśniło mi się w głowie talking to a. with my mother helped me sort it all out

- tracić głowę pot. to lose one’s head

- człowiek z głową a man/woman with a good head on his/her shoulders

- mądra głowa a brain pot.

- tęga głowa a brainbox GB pot., a brain pot.

- jej siostra to tęga a. mądra głowa her sister is a real brain

- z tego matematyka to nie lada głowa this mathematician is a real brain

- modnie uczesana głowa a fashionable hairstyle

- miała głowę prosto od fryzjera she’d just had her hair done

- zrób coś z tą głową, wyglądasz jak czupiradło do something with your hair, you look a fright

- do zapłacenia jest 100 zł na głowę a. od głowy it costs 100 zlotys each a. per person

- dochód na głowę mieszkańca per capita income

- spożycie alkoholu na głowę mieszkańca per capita alcohol consumption

- głowa rodziny the head of the family

- koronowane głowy crowned heads

- głowa państwa Polit. the head of state

- głowa kościoła anglikańskiego/(rzymsko)katolickiego Relig. the head of the Anglican/(Roman) Catholic church

■ kapuściana a. ośla a. zakuta głowa pot., obraźl. dimwit pot., obraźl., thickhead pot., obraźl.

- pójść a. skoczyć po rozum do głowy pot. to see the light (of reason) iron.

- łamać sobie głowę nad czymś pot. to puzzle over sth, to chew sth over

- łamać sobie głowę czymś to (w)rack a. cudgel one’s brain(s) about sth, to chew sth over

- mieć na tyle oleju w głowie, żeby… pot. to have the wit(s) a. the brains a. the sense to… pot.

- nie mieć oleju a. rozumu w głowie pot. not to have the sense one was born with

- mieć źle a. niedobrze w głowie pot. to need to have one’s head examined pot.

- mieć zielono a. pstro w głowie pot. to be an airhead pot.

- zawracać komuś głowę to bug sb pot.; to bother a. pester sb

- suszyć komuś głowę to nag sb

- przewracać komuś w głowie [zaszczyty, pochlebstwa, sukcesy] to go to sb’s head

- mieć coś/kogoś z głowy pot. (pozbyć się) to get rid of sb/sth; (załatwić sprawę) to get sth out of the way a. over (and done) with pot.

- wybić coś sobie z głowy pot. to get sth out of one’s head pot.

- wybij sobie z głowy wakacje za granicą you can just forget about going abroad for the holidays pot.

- wybić coś komuś z głowy pot. to put sb off sth

- muszę mu wybić z głowy ten pomysł I have to put him off that idea

- wziąć sobie kogoś/coś na głowę pot. to take sb/sth on one’s shoulders

- siedzieć komuś na głowie pot. to stay with sb

- rodzina z Kanady siedzi mi na głowie od miesiąca I’ve had relatives from Canada on my hands all month pot.

- zwalić się komuś na głowę pot. to descend on sb

- mieć z kimś/czymś urwanie głowy pot. to have one’s hands full with sb/sth pot.

- w domu było urwanie głowy there was bedlam in the house

- zachodzić w głowę pot. to go nuts trying to figure sth out pot.

- zachodzę w głowę, gdzie mogłam wsadzić paszport/zostawić teczkę I’m going nuts trying to figure out where I could’ve put my passport/left my briefcase

- zawrócić komuś w głowie (zbałamucić) to lead sb astray; (rozkochać) to turn sb’s head

- mieć głowę na karku a. nie od parady to have one’s head screwed on right a. screwed the right way, to have a good head on one’s shoulders

- przewyższać kogoś o głowę to be head and shoulders above sb

- (po)bić kogoś na głowę to outdo sb; to run a. make rings (a)round sb pot.

- konkurencja bije nas na głowę pod względem liczby sprzedanych egzemplarzy/kontroli jakości the competition is running rings around us in terms of sales/quality control

- mieć mocną/słabą głowę to have/to not have a strong head (for alcohol), to hold/to not hold (one’s) liquor well

- iść a. uderzać komuś do głowy [alkohol] to go (straight) to sb’s head

- kurzyło mu się z głowy he was drunk

- dać głowę (stracić życie) to lose one’s life

- głowę dam, że… I’m positive a. absolutely certain (that)…

- skrócić kogoś o głowę a. uciąć komuś głowę to behead sb

- nadstawiać głowy a. głowę to risk one’s neck

- odpowiadać a. ręczyć głową za kogoś/coś to stick one’s neck out for sb/sth

- naznaczyć cenę na czyjąś głowę to put a price on sb’s head

- chodzić z głową w chmurach to have one’s head in the clouds

- chować głowę w piasek to bury one’s head in the sand

- stać a. być postawionym na głowie pot. to make no sense

- wisieć (komuś) nad głową to be hanging over sb a. over sb’s head

- nosić głowę wysoko to hold up one’s head a. to hold one’s head (up) high

- rwać a. drzeć włosy z głowy to tear one’s hair out

- schylać a. pochylać głowę przed kimś to bow (down) before sb

- stawać na głowie (żeby coś zrobić) pot. to bend over backwards (to do sth), to break one’s neck (to do sth)

- tłuc a. walić głową o mur to beat a. bang one’s head against the wall a. against a brick wall

- ukręcić czemuś głowę pot. to hush sth up [sprawie, aferze]; to nip sth in the bud [plotce]

- wchodzić komuś na głowę pot. to walk all over sb

- wylać komuś kubeł zimnej wody na głowę pot. to bring sb (back) down to earth

- wylewać komuś pomyje na głowę pot. to bad-mouth sb pot.

- wziąć kogoś za głowę pot. to take sb in hand

- zmyć komuś głowę pot. to give sb what for pot.

- woda sodowa uderzyła mu do głowy pot. he’s become big-headed pot.

- włos ci/mu z głowy nie spadnie it won’t harm a hair on your/his head

- włos się mi/jej na głowie jeży (od czegoś) sth makes my/her hair stand on end, sth makes my/her hair curl

- życie a. los nie głaszcze go/jej po głowie he/she doesn’t have an easy life

- spokojna głowa not to worry pot.; don’t worry

- spokojna głowa, zdążymy don’t worry, we’ll be on time

- niech cię o to głowa nie boli that’s not your problem, don’t worry about it

- głowa do góry! chin up!, cheer up!

- marzenie ściętej głowy a pipe dream

- czapki z głów! hats off!

- co dwie głowy to nie jedna przysł. two heads are better than one przysł.